Dlaczego warto jeść jabłka?

Liczne odmiany, smaki i kolory zagwarantowały jabłkom największą popularność wśród owoców. Oryginalności dodaje wystający ogonek, a ich intrygujący zapach jest cennym składnikiem luksusowych perfum.

Rajskie jabłuszko

Nic dziwnego, że owoc tak wyjątkowej urody dojrzewał w raju i gdyby nie słaba wola Adama może nigdy nie poznalibyśmy jego smaku. Chociaż jabłko jest polskim owocem numer 1, swoje istnienie zawdzięcza dzikiej jabłoni rosnącej w odległej Azji. Stamtąd owoce „rozsypały” się po całym świecie: uprawiano je na Dalekim Wschodzie, w Egipcie, Persji i Grecji. Dotarły też do Polski. Z czasem zyskały ogromną popularność, przede wszystkim dzięki profesorowi Pieniążkowi, który wyodrębnił odmiany najlepiej owocujące w naszym klimacie oraz upowszechnił sadownictwo drzewek jabłoni.

Owoc wart grzechu

Niby tylko ?okrągłe z ogonkiem”, a stało się symbolem grzechu. Czyżby ta niewinna krągłość owocu miała wpływ na dalsze losy ludzkości? Okazuje się, że tak. W wielu legendach i baśniach na całym świecie pojawia się jabłko, które zmienia losy ludzi, staje się powodem kłótni i wojen. Czasem niesie ze sobą nadzieję – jako symbol nieśmiertelności jabłkowy sad jest miejscem spoczynku bohaterów i władców. Innym razem – jak w przypadku wojny trojańskiej – jabłko staje się ?kością” niezgody i początkiem działań wojennych. W mitologii pojawiają się również ?złote jabłka”, które symbolizują dostatek. To je, pilnie strzeżone, miał zdobyć Herakles. Piękna Atalanta, uczestniczka łowów kalidońskich, przez złote jabłka przegrała pojedynek z Hippomenesem. Warto wspomnieć, że jabłka zaakcentowały swoją obecność w monarchii (podczas koronacji następca tronu dostawał berło do prawej, a jabłko do lewej ręki), a także w sztuce. Stały się natchnieniem dla malarzy, rzeźbiarzy i śpiewaków. Czerwone jabłuszka występują w przyśpiewkach, rzeźbach religijnych Madonn z XV w. (?Madonna z dzieciątkiem”, ?Madonna z Króżlowej”) lub na obrazach. Jest też kilka ?przełomowych” jabłek w historii nauki, takich jak jabłko Newtona, dzięki któremu naukowiec odkrył prawo powszechnego ciążenia, czy jabłko Demokryta z Abdery, które przyczyniło się do sformułowania teorii atomu.
I choć o jabłkach śpiewamy piosenki, piszemy wiersze, stosujemy je w kosmetyce i w kuchni – to dzięki cennym składnikom są one przede wszystkim symbolem witalności i zdrowia.

Anatomia owocu

Jabłko to aromatyczna skórka, smaczny miąższ, a w nim koszyczek z pestkami. Niby nic, a tuż pod skórką chowa się całe bogactwo witamin i minerałów. Owoc zawiera witaminy B1, B2, C, PP, kwas foliowy, beta-karoten, pektyny (rozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego) oraz żelazo, miedź, magnez, potas, cynk, krzem i błonnik. Jabłka powinno się jeść surowe, nieobrane i ?aż do ogonka”. Są źródłem węglowodanów prostych, głównie fruktozy i glukozy. Warto wiedzieć, iż w tych owocach występuje unikalna kombinacja witaminy C i P oraz magnezu, które uelastyczniają oraz uszczelniają naczynia krwionośne, zapobiegając miażdżycy i utracie jędrności skóry. Zawartość witaminy C jest jednak różna w poszczególnych odmianach. Najwięcej mają antonówki, najmniej – odmiany landsberska i starking.
Niewiele osób wie, że jabłka zawierają przeciwutleniacze. Jeden z nich – kwercetyna – uszczelnia naczynia krwionośne i zapobiega odkładaniu się cholesterolu. Hamuje więc rozwój miażdżycy i choroby niedokrwiennej serca. Działa też antybakteryjnie, antynowotworowo, przeciwwirusowo.
Jedząc jabłka w sezonie jesienno-zimowym, w naturalny sposób wzmacniamy system immunologiczny organizmu, zapobiegając infekcjom wirusowym i bakteryjnym. Owoce te, tak samo jak ich przetwory, obniżają również ryzyko astmy, cukrzycy oraz otyłości. Wysoka zawartość pierwiastków zasadotwórczych, w tym głównie potasu, pozwala na zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Dlatego polecane są osobom spożywającym duże ilości produktów zbożowych (o charakterze kwasowym). Gryzienie twardego jabłka wzmacnia dziąsła. Jabłka to także sprzymierzeńcy naszej urody. Kto je dużo jabłek, ma piękną skórę, włosy i paznokcie. Dzieje się tak dzięki zawartemu w owocach krzemowi, którego z wiekiem mamy coraz mniej. Jabłka dbają także o nasze serce. Mają one bowiem dobroczynny wpływ na krążenie krwi, wzmacniają mięsień sercowy i zmniejszają ryzyko skrzepów w naczyniach żylnych. Badania wykazały, że spożywanie 100 g jabłek dziennie o prawie 50 proc. zmniejsza ryzyko zawału serca u mężczyzn. Dziś już wiemy, że jabłka pomagają leczyć reumatyzm, podagrę i artretyzm.

Jabłko na diecie

To idealny owoc dla osób odchudzających się. Sycąc, nie tuczy. Jedno średniej wielkości jabłko ma ok. 60 kcal. Nierozpuszczalne frakcje błonnika po spożyciu wiążą wodę, pęcznieją w żołądku i sprawiają, że zapominamy o głodzie. Oczywiście najlepiej je chrupać na surowo, ale pieczone lub duszone zachowują całą wartość odżywczą, a w takiej postaci mogą być spożywane przez osoby, które nie tolerują surowych owoców. Doświadczone kucharki wiedzą, że jabłka są smacznym składnikiem soków, kompotów, ciast, konfitur, musów do mięs i przetworów. I choć wydają się takie pospolite, potrafią uatrakcyjnić najzwyklejsze danie.

Każdego dnia

Jabłka są zdrowe, smaczne i kolorowe. Mają najłatwiej dostępny zestaw witamin i minerałów. Dbają o naszą urodę, dobre samopoczucie i zgrabną sylwetkę. Spośród wielu opisanych powyżej zalet jest jeszcze jedna, o której warto wspomnieć. Jabłka są tanie i dostępne przez cały rok.

Czy wiesz, że:

Jabłka należy przechowywać oddzielnie. Po pierwsze dlatego, że smaczne i aromatyczne owoce wydzielają etylen, który powoduje przyspieszone więdnięcie innych warzyw i owoców. Po drugie, jabłka same bardzo łatwo chłoną zapach np. od ziemniaków, selera itp.
Swój wspaniały smak jabłka zawdzięczają zawartości kwasów: jabłkowego i cytrynowego oraz dobrze przyswajalnych cukrów: fruktozy, sacharozy i glukozy.
Przed suszeniem plasterki jabłek należy skropić sokiem z cytryny, aby zachowały naturalną, jasną barwę.
Jabłka na zupy, musy, kompoty najlepiej gotować w skórkach, pokrojone w ćwiartki, razem z gniazdami nasiennymi. Utrata wartości odżywczych i zmiana barwy jest wówczas najmniejsza. Trzeba jednak pamiętać o dokładnym umyciu owoców.
Jabłka przyrządzane do mięs smaży się
w niewielkiej ilości tłuszczu, w skórkach, pokrojone w ósemki, z wcześniej wydrążonymi gniazdami nasiennymi.
Przetworów nie robimy z zepsutych jabłek.
Brązowe plamy to trucizna – rakotwórczy alkaloid zwany patuliną. Przenika cały miąższ, więc nie wystarczy wykrojenie zgniłego kawałka.