Krzywica

by

Krzywica jest chorobą spowodowaną niedoborem witaminy D3 u rosnącego organizmu. Problem niedoboru powstaje zazwyczaj podczas sztucznego lub mieszanego karmienia dzieci. W tak dostarczanym pokarmie zawartość witamy D3 jest zbyt niska by zaspokoić zapotrzebowanie dojrzewającego organizmu.

Witamina D3 powstaje w skórze na bazie prowitaminy, która jest aktywowana promieniami nadfioletowymi światła słonecznego. W dużych aglomeracjach miejskich oraz w okresie jesienno-zimowych ilość promieniowania słonecznego jest znacznie mniejsza niż podczas innych pór roku czy na otwartych przestrzeniach. Ten fakt wynika z nadmiernego pochłaniania promieni nadfioletowych przez dym oraz kurz. Z tych danych wynika, że najbardziej narażone na powstawanie krzywicy są dzieci mieszkające w dużych miastach oraz te, które są karmione sztucznie. Dlatego też krzywica może rozwinąć się do 2 roku życia. Dodatkowo na rozwój tej choroby ma wpływ nadwaga, szybkość wzrostu niemowlęcia oraz brak uzupełniania zapotrzebowania organizmu na witaminę D3. Częściej niedobory witaminy D3 występują u bliźniaków oraz wcześniaków, co jest spowodowane ograniczoną ilością zapasów z okresu życia płodowego.

Przyczyny

W wyniku niedoboru witaminy D3 w organizmie dochodzi do zaburzenia wchłaniania wapnia ze światła jelita a tym samym zmniejszenie mineralizacji kości. Inaczej mówiąc kości stają się mniej wytrzymałe i bardziej kruche oraz podatne na złamania. Dodatkowo powoduje nadmierne wydzielanie fosforanów z moczem oraz zmniejszenie zawartości wapnia w surowicy krwi. W tej sytuacji organizm, aby utrzymać stały poziom wapnia w organizmie, pobudza parathormon, który usprawnia procesy absorbujące wapń z kośćca. Jest to tak zwana krzywica czynna.

Objawy

Do pierwszych objawów zalicza się zwiększone pocenie w obszarze potylicy. Następnie dochodzi do zmiękczenia kości czaszki i dochodzi do powiększenia guzów czołowych i potylicznych, co w konsekwencji prowadzi do powstawania wielkogłowia. Ciemiączka zarastają wolniej niż u dzieci rozwijających się prawidłowo. Dziecko wykazuje cechy stałego rozdrażnienia. Ponadto na końcach żeber w okolicach chrząstek łączących się z mostkiem powstają charakterystyczne zgrubienia, noszące nazwę różańca krzywiczego. Cała klatka piersiowa ulega deformacji, a jej obwód ulega wyraźnemu pomniejszeniu. Zęby mogą wyżynać się z opóźnieniem oraz w odmiennej kolejności niż u dzieci rozwijających się prawidłowo. W okresie kiedy dziecko uczy się siadać dochodzi do większego obciążenia odcinka lędźwiowego. W wyniku rozwijającej się krzywicy może powstawać tak zwany garb krzywiczy, czyli charakterystyczne wygięcie odcinka lędźwiowego. Ponadto w obrębie nadgarstków, w wyniku rozdęcia nasad kości długich, dochodzi do powstawania tak zwanych bransolet krzywiczych. Wraz z rozwojem dziecka powstają co raz to nowe zmiany w obrębie kośćca, zależą ona od pozycji przyjmowanej przez dziecko. Na przykład podczas przyjmowania pozycji pionowej, ciężar ciała przenosi się na kończyny dolne. W wyniku zwiększonego obciążenia stawów kolanowych pojawia się ich patologiczne ustawienie albo w kierunku szpotawości albo w kierunku koślawości. Obserwuje się również osłabienie mięśni brzucha, przez co dochodzi do jego rozlewania się na boki.

Zapobieganie

Aby zapobiec występowaniu krzywicy należy karmić dziecko piersią oraz wystawiać je na działanie promieni nadfioletowych oraz uzupełniać niedobory witaminy D3 w sposób sztuczny jeżeli jest niemożliwe uzupełnienie jej w sposób naturalny. W naszym klimacie promienie słoneczne mają działanie przeciwkrzywicze jedynie podczas miesięcy letnich, dlatego należy jak najwięcej czasu spędzać na świeżym powietrzu z dala od dużych aglomeracji miejskich, które pochłaniają promienie nadfioletowe hamując możliwość wytworzenia odpowiedniej ilości witaminy D3.

Leczenie

W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek zmian w obrębie kośćca dziecięcego należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza pediatry. Powinien on zrobić odpowiednie badania i wybrać odpowiednią formę podania leku. Najczęściej są to krople, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Nie należy samowolnie wybierać leku, gdyż każda kropla zawiera odmienną zawartość witaminy D3, a jej nadmiar może powodować brak łaknienia, nudności, zaparcia, wymioty, wielomocz czy wzmożone pragnienie.

Back to Top