Polityka i Prawo

Osteoporoza jest chorobą, która polega na osłabieniu układu kostnego człowieka. Dotyczy ona zarówno kobiet jak i mężczyzn, a nawet może występować u osób młodych. Jednak według badań do największego jej rozwoju dochodzi u kobiet w okresie przekwitania. Cechą charakterystyczna osteoporozy jest niska masa kostna oraz upośledzenie architektury kości, co w konsekwencji doprowadza do zwiększonej wrażliwości układu kostnego na złamania. Jest to choroba cywilizacyjna obejmująca duże grupy ludności, jednak najczęściej o jej istnieniu dowiadujemy się po urazie.

Przyczyny

Główną przyczyną powstawania osteoporozy jest zachwianie równowagi pomiędzy budowaniem nowej tkanki kostnej a obumieraniem starej. Można wyróżnić dwie postaci choroby: miejscową oraz uogólnioną. Osteoporoza uogólniona może mieć charakter pierwotny i zaliczymy do niej osteoporozę postmenopauzalną oraz wieku starszego. Pierwszy typ rozwija się przy niedoczynności jajników, który wzrasta po 50 roku życia, zaś drugi spowodowany jest niedoborami wapnia po 70 roku życia. Drugim rodzajem osteoporozy uogólnionej jest osteoporoza wtórna, a do jej rozwoju przyczyniają się zaburzenia hormonalne, przewlekłe schorzenia układu pokarmowego, choroby narządu ruchu, choroby nerek i wątroby oraz szereg wad wrodzonych predysponujących do powstawania osteoporozy.

Predyspozycje

Wiek jest głównym czynnikiem predysponującym do powstawania osteoporozy. Im człowiek jest starszy tym wchłanianie wapnia oraz procesy regeneracji ulegają pogorszeniu co sprzyja rozwojowi tego schorzenia. Najbardziej narażona grupą wiekową bez względu na płeć, są osoby po 65 roku życia. Pomimo iż występuje u obojga płci jej występowanie jest znacznie częściej odnotowane u kobiet. Wynika to z faktu, iż menopauza u kobiet występuje szybciej niż andropauza u mężczyzn. Osteoporoza występuje głównie na terenach zamieszkiwanych przez rasę białą i żółtą, zaś w środowisku ras czarnych prawie w ogóle nie występuje. Istotny wpływ ma również budowa ciała. Wynika z tego, że osoby wątłe o drobnych kościach są bardziej narażone na występowanie osteoporozy niż osoby z grubym kośćcem. Predyspozycje zachorowalności są dziedziczne, tak więc jeżeli w rodzinie matka lub babcia chorowały to istnieje większe ryzyko wystąpienia u potomków. Dodatkowo na wystąpienie osteoporozy mogą mieć wpływ takie schorzenia jak: przedwczesny zanik miesiączki, przedwczesna menopauza, niedobór wapnia i witaminy D czy nadmiar sodu. Ponadto do czynników ryzyka można zaliczyć różne czynniki środowiskowe jak: siedzący tryb życia, zła dieta czy stosowanie różnego rodzaju używek.

Przebieg

W większości przypadków choroba przebiega bezobjawowo. Najczęściej zostaje zdiagnozowana podczas złamania, jednakże w tym momencie jest ona już w znacznym stopniu zaawansowania. Często może dojść do złamania kręgów, których przebieg jest również bezobjawowo. Braku zdiagnozowanego złamania może po niedokładnym zrośnięciu powodować szereg powikłań. W późniejszych okresach pacjenci skarżą się na występowanie bóli kostnych. Są one znacznie nasilone w odcinku piersiowym. Przewlekły ubytek kostny powoduje, iż kręgi są puste w środku i zapadają się pod wpływem obciążenia. Taka sytuacja predysponuje do powstawania tak zwanego wdowiego garbu. Ponadto w wyniku zapadania zmniejsza się wysokość kręgów co przyczynia się do całkowitego obniżenia wzrostu. Niekiedy zdeformowany trzon może uciskać na korzenie nerwowe. W ten sposób wytworzony ból może być zwiastunem złamania trzonu kręgu. Ponadto w przebiegu osteoporozy dochodzi do szeregu złamań, które mają charakterystyczną lokalizację. Mianowicie dotyczy to końca dalszego kości promieniowej, trzonów kręgów oraz końca bliższego kości udowej. Przy czym upadek może być z niewielkiej wysokości.

Zapobieganie i leczenie

Aby zapobiec występowaniu osteoporozy należy kontrolować podaż wapnia w diecie oraz stosować właściwą aktywność fizyczną. Należy pamiętać, że im wcześniej zostanie rozpoczęte leczenie tym lepsze przyniesie ono efekty. Na każdym etapie zaawansowania można je rozpocząć, jednak niektóre deformacje kostne mogą być już nieodwracalne. Głównymi lekami stosowanymi w osteoporozie jest wapń w odpowiedniej formie podawany z witaminą D oraz szereg leków, które maja na celu zwiększenie masy kostnej. Skuteczność dobranego leczenia powinna być oceniana za pomocą badań biochemicznych. Leczenie osteoporozy jest długoterminowe i powinno się odbywać pod stałą kontrolą lekarską.