Słodki przedszkolak

Cukrzyca niestety coraz częściej dotyczy najmłodszych. Najnowsze dane mówią nawet o 5 tys. dzieci poniżej 15 roku życia dotkniętych tym schorzeniem. Najbardziej niepokojące jest to, że lawinowo wzrasta liczba zachorowań wśród najmłodszych dzieci – potroiła się ona w ciągu ostatnich 15 lat.
Wraz z nią zwiększa się grupa rodziców postawionych przed koniecznością posłania słodkiego malucha do przedszkola. Decyzja ta pociąga za sobą wiele dylematów. Czasem przedszkola
– z obawy przed dodatkową odpowiedzialnością – nie chcą przyjmować dzieci z cukrzycą. Tym bardziej, że obowiązujące przepisy zabraniają osobie niewykwalifikowanej podawania dziecku jakichkolwiek leków, a tym samym insuliny. A placówek, które zatrudniają na stałe pielęgniarki, jest niewiele. Najczęściej tę sytuację rozwiązuje się tak, że rodzic kilkakrotnie w ciągu dnia przyjeżdża do przedszkola i osobiście mierzy dziecku poziom cukru oraz podaje mu insulinę. Oczywiście jest to możliwe jedynie wtedy, kiedy któreś z rodziców nie pracuje lub wykonuje wolny zawód.

Zakładając jednak, że mamy do czynienia z sytuacją idealną i nasz maluch zostanie przyjęty do przedszkola, musimy pamiętać o kilku rzeczach. Po pierwsze, trzeba mieć pewność, że dziecko wie jak najwięcej o swojej chorobie (oczywiście wiedza ta będzie adekwatna do jego wieku). Rodzice muszą wytłumaczyć mu na czym ona polega, oswoić go z nią. Jednak nie można polegać jedynie na wiedzy malucha. Najważniejsze jest uświadomienie opiekunów przedszkolnych, wyjaśnienie niuansów cukrzycy i mechanizmów działania insuliny, uwrażliwienie na objawy, które może dawać hipo- czy hiperglikemia.
W przypadku hiperglikemii (poziom cukru powyżej 250), mogą wystąpić niejednoznaczne objawy, zwykle jednak dziecko jest bardziej zmęczone, odczuwa wzmożone pragnienie, a także częściej oddaje mocz. W takiej sytuacji konieczne jest dodatkowe wstrzyknięcie insuliny, którego dokona pielęgniarka lub rodzic.
O hipoglikemii (poziom cukru poniżej 60) świadczy osłabienie, bladość, drżenie rąk, zaburzenia widzenia, nagłe poty; u dziecka może wystąpić bardziej agresywne zachowanie oraz trudności w kontakcie z nim. Aby podnieść poziom cukru, należy jak najszybciej podać mu coś słodkiego, np. coca-colę, sok, herbatę z kilkoma łyżeczkami cukru (lub po prostu kostki cukru). Po chwili dziecko powinno zjeść kanapkę lub chociaż kilka herbatników.

Niezbędne jest także dokładne wytłumaczenie opiekunom w przedszkolu zasad diety, której musi przestrzegać dziecko.
Dotyczą one:

kontroli ilości i jakości spożywanych tłuszczów
wyliczania ilości węglowodanów za pomocą systemu wymienników węglowodanowych
odpowiedniego skorelowania ilości i jakości podawanych węglowodanów w posiłkach z czasem i siłą działania insuliny
znajomości produktów, które szybko podnoszą poziom cukru we krwi (cukier, owoce i soki, czyli cukry proste)
ominięcia posiłku w przypadku glikemii powyżej 150
podania dodatkowego posiłku, gdy poziom cukru jest zbyt niski

Warto także podsunąć personelowi przedszkola materiały edukacyjne i publikacje na temat cukrzycy. Bardzo pomocna jest ulotka „One są wśród nas. DZIECKO Z CUKRZYCĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU” przygotowana specjalnie dla opiekunów i pedagogów we współpracy z Centrum Zdrowia Dziecka przez Warszawskie Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.

Dobrze byłoby, żeby w przedszkolu zorganizowano dla wszystkich dzieci spotkanie wyjaśniające, że są wśród nich osoby z cukrzycą. Warto wtedy wspomnieć o takich rzeczach, jak jedzenie słodyczy. Dzieci mogą nie rozumieć, dlaczego ktoś nie może jeść wspólnie z nimi deseru, a w innych sytuacjach musi koniecznie zjeść ciastko, podczas gdy reszta nie dostaje żadnych łakoci.

Oprócz tego rodzice muszą zaopatrzyć dziecko w „zestaw cukrzyka”, czyli glukometr, paski testowe, nakłuwacz, zestaw igieł, pen, zapas insuliny, zestaw do ratunkowego podania glukagonu, przekąski w postaci węglowodanów prostych (tabletki glukozowe, cukierki) węglowodanów złożonych (batoniki, herbatniki). Warto, by dziecko zawsze miało przy sobie identyfikator informujący o chorobie (książeczka zdrowia, legitymacja, bransoletka, zaświadczenie podpisane przez lekarza).