Polityka i Prawo

Choroba zwyrodnieniowa może rozwijać się również w stawach kręgosłupa. Zmiany te mogą dotyczyć krążków międzykręgowych, trzonów kręgów, stawów między kręgowych, wyrostków kolczystych czy stawów krzyżowo- biodrowych. Zmiany zwyrodnieniowe mogą rozwijać się zarówno u osób starszych jak i młodych. U osób starszych determinantem wystąpienia choroby są głównie przebyte urazy w młodości oraz występowanie innych chorób, na przykład choroby Scheuermann’a, zmiany struktury krążków międzykręgowych, zapalenie kręgów, wady wrodzone czy też wady postawy jak boczne skrzywienie kręgosłupa. Zmiany zwyrodnieniowe mogą się rozwijać we wszystkich odcinkach kręgosłupa, jednak są najczęstsze w odcinku lędźwiowym i szyjnym.

Przyczyny

Zmiany w obrębie krążka międzykręgowego rozwijają się zazwyczaj po 30 roku życia. Krążek międzykręgowy zbudowany jest z jądra miażdżystego i pierścienia włóknistego. Do zwyrodnienia jądra miażdżystego dochodzi w wyniku utraty przez nie wody i zmniejszenia jego elastyczności. Przy najbardziej zaawansowanych zmianach może dojść do jego fragmentacji. Z drugiej strony zmiany dotykają też pierścienia włóknistego, którego spoistość włókien ulega znacznemu pogorszeniu. Taka sytuacja doprowadza do rozszczepienia włókien i wytworzenia szczelin w jego budowie. W konsekwencji pod naporem jądra miażdżystego osłabiony pierścień może pękać, a z czasem może doprowadzić do przerwania więzadła podłużnego tylnego kręgosłupa i podrażnienia zakończeń nerwów lub uciśnięcie korzeni nerwowych. Ucisk może stać się przyczyną poważnych objawów neurologicznych, takich jak zaburzenia czucia, niedowład odpowiednich grup mięśni, zaniki mięśniowe, zaburzenia troficzne, zaburzenia naczynioruchowe. Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego występują bardzo rzadko.

Ponadto tak zwyrodniały krążek traci swoją zdolność amortyzacji powodując zbliżenie trzonów kręgów do siebie. W takim wypadku więzadła otaczające stawy kręgosłupa ulegają rozluźnieniu co sprzyja rozwojowi niestabilności. Choroba zwyrodnieniowa powoduje narażenie trzonów kręgów na bezpośrednie działanie obciążeń i powstawanie na brzegach trzonów wyrośli kostnych, a podczas zbliżenia trzonów do siebie, może to być przyczyną dodatkowych dolegliwości, choć nie tak silnych jak podczas uciśnięcia nerwu.

Często choroba zwyrodnieniowa może obejmować wyrostki kolczyste. Ten typ rozwija się głównie w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Powstaje głównie u osób, które mają zwiększoną lordozę lędźwiową. W takim przypadku wyrostki kolczyste ocierają się o siebie powodując potęgowanie dolegliwości bólowych. Ponadto dochodzi do ograniczenia ruchomości w tym odcinku jako reakcja odruchowa na ból. Jeżeli dodatkowo wytworzone zostaną osteofity mogą powodować ucisk na korzenie nerwowe, a tym samym powstanie rwy kulszowej bądź udowej.

Objawy

Zmiany zwyrodnieniowe dają różne objawy w zależności od odcinka, w którym występują. Odcinek szyjny jest bardzo wrażliwy ze względu na przebiegające tętnice kręgowe oraz zwężenie anatomiczne kanału kręgowego. Najczęstszym objawem postępującej choroby zwyrodnieniowej jest ucisk na korzenie nerwowe. Głównie C5-C6 oraz C6-C7. Jako pierwsze występuje ograniczenie ruchomości , obrotów oraz skłonów bocznych głowy. Jeżeli zmiany są wysoko zlokalizowane mogą doprowadzić do zaburzenia równowagi, oczopląsy czy szumu w uszach. Innymi objawami mogą być: bóle karku i potylicy, rwa ramienna, kręcz szyi czy nadmierne napięcie mięśni karku. W przypadku lokalizacji zmian w odcinku piersiowym może dojść do powstania nerwobólu międzyżebrowego oraz tępego, rozlanego bólu pleców. Odcinek lędźwiowy jest narażony najbardziej na ucisk korzeni nerwowych, we wczesnych przypadkach powodując lumbago, czyli nagły ból przy ruchu, a w późniejszych rwę kulszową lub udową.

Leczenie

Bez względu na lokalizację choroby zwyrodnieniowej powinna być stosowana rehabilitacja. Jest ona jedynie uzależniona od stopnia zaawansowania zmian oraz jej okresów. W momencie zaostrzenia wskazany jest odpoczynek w pozycjach umożliwiających odciążenie. W przypadku odcinka lędźwiowego będzie to ułożenie nóg pod kątem prostym w stawach kolanowych i biodrowych. Dodatkowo zalecane jest stosowanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz przeciwobrzekowych. Możliwe jest również wykonywanie zabiegów z zakresu fizykoterapii. Podczas okresów remisja wskazane jest wzmacnianie mięśni przykręgosłupowych.