Polityka i Prawo

Do wrodzonej dysplazji stawu biodrowego dochodzi w momencie nieprawidłowego ukształtowania się stawu w okresie życia płodowego. Jest ona chorobą rozpowszechniona na całym świecie, jednak badania wykazały, że częściej dotyka rasy białej zamieszkującej tereny Europy Środkowej i Wschodniej. Częstość występowania tej anomalii wynosi 5 %. Trzeba również zauważyć, iż choroba obejmuje obydwa stawy, znacznie rzadziej występuje jednostronnie.

Niedorozwój stawu biodrowego jest najczęściej spotykaną wadą wrodzoną. Niestety nie jest możliwym by wykryć tę chorobę podczas życia płodowego. Jej etiologia nie jest do końca znana , lecz istnieje pewna grupa czynników ryzyka wystąpienia tego rodzaju wady. Znacznie częściej odnotowuje się zachorowalność dziewczynek. Nawet do sześciu razy. Możemy do nich zaliczyć miednicowe ustawienie płodu podczas porodu. Gdzie nóżki płodu podczas skurczów są nadmiernie zgięte i zrotowane na zewnątrz oraz nadmiernie przyginane do tułowia. Taki mechanizm może prowadzić do rozciągnięcia i uszkodzenia elementów stawu. Innym czynnikiem jest wpływ genetyczny. Wiadomym jest, że gdy jedno z rodziców urodziło się z dysplazją to ryzyko jej wystąpienia u dziecka jest większe. Istnieje również teoria hormonalna, która mówi, że wytwarzanie przez ciężarną hormonu relaksyny oraz estrogenów, powoduje zwiotczenie torebki stawowej. Według innej teorii uważa się, że wrodzona dysplazja stawów biodrowych powstaje w wyniku pierwotnego uszkodzenia zawiązka miednicy i biodra.

Budowa stawu biodrowego

W skład budowy stawu biodrowego wchodzi panewka znajdująca się w obrębie miednicy, zaś część ruchomą stanowi głowa kości udowej pokryta chrząstką stawową. Całość jest zamknięta w torebce stawowej. W dysplazji dochodzi do zaburzenia budowy wszystkich elementów stawu. Staw biodrowy jest zbudowany w swojej anatomii w ten sposób, że elementy składowe stawu powinny do siebie pasować. Niestety już w łonie matki dochodzi do zaburzenia. Najczęściej wynika to z faktu, iż głowa kości udowej ma zbyt mało zaokrąglony kształt bądź panewka jest zbyt płytka. W takiej sytuacji nie ma mowy o idealnym dopasowaniu się tych dwóch składowych stawu biodrowego. Dodatkowo często staw wypełniony jest przez ciało tłuszczowe, a obrąbek wywinięty do wnętrza stawu, co dodatkowo utrudnia nastawienie powstałego zwichnięcia. Warto również podkreślić, iż istnieją również zaburzenia w układzie czynnym, czyli mięśniach, które dodatkowo ograniczają dostęp do stawu przez nadmierny ucisk na torebkę stawową.

Diagnoza

Tego typu schorzenie nie jest możliwe do wcześniejszego wykrycia ani do jego zapobiegnięcia. Jedynym rozwiązaniem jest jak najszybsze rozpoznanie oraz rozpoczęcie leczenia pociechy. Im dziecko jest mniejsze tym łatwiejsze jest wykrycie tej choroby. Dlatego też już na oddziale noworodkowym, maleństwa są badane przez ortopedę. W skład jego badania wchodzi sprawdzenie równomiernego odwodzenia obydwu nóżek i obserwacja, czy podczas wykonywania tego ruchu nie występuje charakterystyczne kliknięcie. Może ono wystąpić przy ruchach głowy kości udowej, w momencie gdy wyskakuje ona ze stawu. Oznacza to, że dany staw nie jest stabilny i nie mieści się w panewce. Drugim charakterystycznym objawem mogącym świadczyć o dysplazji jest nierówna długość ud oraz występowanie nierównych fałdów pod pośladkami. Jednakże teraz głównym elementem profilaktyki jest badanie ultrasonograficzne, które pomaga wykryć zmiany nieuchwytne w badaniu ortopedycznym i w znacznym stopniu ułatwić rozpoznanie.

Leczenie dysplazji

Leczenie dysplazji zależy od wieku podopiecznego oraz od stopnia zmian patologicznych. Obecnie stosuje się głównie układanie dziecka na brzuchu oraz szerokie pieluchowanie, przy użyciu pieluch tetrowych. Jest to metoda, która zabezpiecza nóżki niemowlęcia w tak zwanej pozycji żaby, dzięki czemu dochodzi do centralnego ustawienia głowy kości udowej w panewce. Najistotniejszym jest aby nóżki dziecka były ułożone w zgięciu, odwiedzeniu oraz były zrotowane do wewnątrz. Dzięki takiemu ułożeniu staw przebudowuje się i rozwija. Inną formą leczenia jest zastosowanie wyciągu, który ma na calu poprawne ustawienie wszystkich elementów stawu i utrzymanie takiego ustawienia przez odpowiednio długi czasu. Ułatwia to powrót prawidłowego kształtu elementów stawowych. Nieleczona dysplazja prowadzi do poważnych zmian w obrębie stawu biodrowego. Zmiany te znacznie się nasilają w momencie przyjęcia przez dziecko pozycji pionowej. Dochodzi w tym momencie do wysuwania się głowy z panewki stawu biodrowego aż do całkowitego jej wypadnięcia. Taką sytuację nazywamy zwichnięciem stawu biodrowego.