Polityka i Prawo

Płaskostopiem nazywana jest wada kończyn dolnych charakteryzująca się obniżeniem łuków stopy. Ludzka stopa nie przylega całkowicie do podłoża. Dzięki swojej budowie cały ciężar ludzkiego działa spoczywa na pięcie, pierwszej i piątek kości śródstopia oraz częściowo na brzegu bocznym stopy. W ten sposób powstają dwa łuki: poprzeczny oraz podłużny. Płaskostopie charakterystyczne jest dla dzieci do 3 roku życia, kiedy jeszcze więzadła nie są wystarczająco silne by utrzymać stopę w prawidłowym położeniu. Łuki kształtują się w momencie przyjmowania pozycji pionowej przez dziecko. Jeżeli zbyt wcześnie maluch jest zachęcany do wstawania to jego łuki, które nie są wystarczająco dobrze utrzymywane przez więzadła mogą ulec obniżeniu tworząc płaskostopie.

Przyczyny

Istnieje wiele przyczyn obniżenia łuków. Jednym z nich jest długie przebywanie w pozycji stojącej co przeciąża stopy lub też długotrwałe chodzenie po twardym i nierównym podłożu. Czynnikiem predysponującym do powstawania płaskostopia jest chodzenie w szerokim rozkroku z dużym obciążeniem, jak to się dzieje podczas dźwigania ciężarów. Istotny wpływ ma również nadwaga, noszenie obcisłych butów, krępujących naturalne ruchy stopy, marsz na zewnętrznych brzegach stopy oraz przy długi wspięciu na palce. Uprawianie sportów może także przyczynić się do powstawania tego typu wady, szczególnie gdy jest on uprawiany na twardym boisku, na przykład jak piłka nożna lub ręczna.

Objawy

Objawem przodującym jest ból, który potęguje się w miarę zwiększania dystansu chodu. Często dochodzi do obrzęków w obrębie stóp, łydek a nawet kręgosłupa. Częste przeciążanie stawów może doprowadzić do powstawania stanów zapalnych w obrębie torebek stawowych oraz więzadeł. Wraz z zanikaniem luków stopy dochodzi do przenoszenia ciężaru ciała na pozostałe kości śródstopia oraz na łuk przyśrodkowy stopy co w niektórych przypadkach przyczynia się do powstawania palucha koślawego oraz tak zwanych palców młotkowatych.

Zaniedbanie stóp w dzieciństwie może powodować szereg dolegliwości w wieku późniejszym. Od dolegliwości bólowych począwszy do szeregu zmian zwyrodnieniowych. Dyskomfort chodzenia, problemy w doborze obuwia czy dolegliwości w trakcie uprawiania aktywności fizycznej to tylko nieliczne z powikłań, które mogą odbić się na człowieku przez nieleczone płaskostopie w dzieciństwie. W związku z tym zapobieganie płaskostopiu powinno być brane pod uwagę już u jak najmłodszych dzieci.

Leczenie

Najczęściej stosowane jest leczenie zachowawcze. Polega ono na stosowaniu szeregu zasad podczas życia codziennego, czemu ma ułatwić stosowanie ćwiczeń. Niezmiernie ważnym elementem rehabilitacji jest nauka prawidłowego ustawiania stopy podczas chodu, biegu czy marszu, ale również podczas siedzenia i stania. Ćwiczenia nie wymagają wielkiego wysiłku, ale często stosowane mogą zapobiec pogłębianiu się płaskostopia, a przy systematyczności nawet je zlikwidować. Są to proste schematyczne ćwiczenia, które każdy może sam wykonywać w domu. Przykładem może być podkładanie fragmentów gazet pod pierwszą i piątą kość śródstopia oraz pod piętę, a następnie próba ich wyciągnięcia, ale dziecko musi je w taki sposób podtrzymywać, aby nie można ich było zabrać. Dodatkowo można robić ciepłe kąpiele nóg z dodatkiem soli lub uprawiać sporty, takie jak narciarstwo, pływanie, czy jazda na rowerze. Nie wolno zapomnieć o noszeniu prawidłowo dobranego obuwia, które zapewnia naturalny rozwój stopy. Musi mieć ono szeroki nosek, aby była zapewniona ruchomość palców, sztywny napiętek by stabilizować piętę, oraz powinien mieć odpowiednią długość, aby uwzględniać „naddatek funkcjonalny”. Mówi się tutaj o 1 cm zapasu długości. Buty powinny być dobierane po południu, gdyż wieczorem po całodniowym wysiłku może dojść do ich obrzęku i w ten sposób unikniemy zakupu za ciasnego obuwia. Dodatkowo buty powinny zawierać szeroki, wygodny i niezbyt wysoki obcas, jego wyskośc szacuje się na 2,5 cm. Często stosuje się również wkładki ortopedyczne utrzymujące biernie łuki stopy, lecz przy stosowaniu takich wkładek nie należy zapominać o wykonywaniu ćwiczeń, które kształtują stabilizację czynną. Wkładki są jedynie dodatkiem utrzymującym efekt ćwiczeń.

Utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz regularne uprawianie aktywności fizycznej zmniejsza ryzyko wystąpienia płaskostopia w przyszłości. Dobrze dobierajmy buty, nogi mogły w nich równie dobrze odpoczywać, co ćwiczyć.