OrtopediaStaw skokowy

Staw skokowy

by

Jest to staw złożony, w skład którego wchodzi staw skokowy górny i dolny. Jest on najbardziej obciążonym stawem ludzkiego organizmu zważywszy na fakt jego położenia.

Staw skokowy górny nosi nazwę stawu skokowo-goleniowego, który łączy ze sobą kości podudzia z kością skokową. Jest to staw jednoosiowy, bloczkowy. Oznacza to, iż zachodzą w nim ruchy zgięcia, na przykład podczas stawania na palcach, oraz wyprostu, w chwili stawania na piętach. To kostki boczna i przyśrodkowa utrzymują bloczek kości skokowej po bokach tak by nie zachodziły w nim ruchy boczne. Cały staw jest wzmocniony dookoła torebką stawową oraz więzadłami: przyśrodkowym i skokowo-piętowym oraz strzałkowo-skokowym przednim i tylnym. Głównym zadaniem torebki stawowej jest odgraniczenie części kostnych stawu, tak by inne tkanki nie miały możliwości dostania się pomiędzy jego elementy.

Staw skokowy dolny, jest stawem jednoosiowym. Oznacza to, iż ruchy zachodzące w tym stawie zachodzą w jednej osi, czyli ograniczone są do odwracania i nawracania. Stworzony on jest przez trzy elementy kostne, a mianowicie kość skokową, piętową oraz łódkowatą, zaś torebka stawowa wzmocniona jest więzadłem skokowo- goleniowym i skokowo- piętowym. Unerwienie pochodzi od nerwu strzałkowego głębokiego, powierzchownego oraz piszczelowego.

W ten sposób cały mechanizm ruchów w obrębie stawu skokowego jest kombinacją ruchów zgięcia i wyprostu oraz odwracania i nawracania. Ruch nawracania stopy łączy się z odwiedzeniem stopy i jej wyprostem w stawie skokowo- goleniowym, zaś ruch odwracania współdziała z przywiedzeniem i wyprostem stopy. Staw skokowy jest idealnym przykładem współpracy układu mięśniowego, więzadłowego oraz elementów kostnych tworzących staw. W momencie zgięcia grzbietowego, bloczek kości skokowej zostaje znakomicie zaryglowany w przez kostki, boczną i przyśrodkową. W takim działaniu rola więzadeł oraz mięśni obudowujących staw przechodzi na drugi plan. Sytuacja ta zmienia się, gdy dochodzi do zgięcia podeszwowego. W ten sposób bloczek kości skokowej uzyskuje większą swobodę, a kontrolę nad nim przejmują bardzo silne więzadła i mięśnie okołostawowe. Więzadła te są na tyle silne, że nawet przy nagłym upadku sportowca, nie dochodzi do ich zerwania, a do oderwania elementu kostnego.

Priopercepcja

Dodatkowo ogromną rolę w pracy stawów skokowych odgrywa propriocepcja, czyli inaczej czucie głębokie. Dzięki temu zmysłowi jesteśmy w stanie powiedzieć jak ułożone są nasze kończyny bez ich ciągłej obserwacji. Receptory proprioceptywne odbierają informacje na temat ucisku, rozciągnięcia, ustawienia i ruchu elementów ludzkiego ciała względem siebie. Jeśli dojdzie do ich prawidłowej integracji, organizm ludzki ma kontrolę nad planowaniem i wykonywaniem ruchu, napięciem mięśniowym oraz koordynacją ruchów. Do receptorów czucia głębokiego możemy zaliczyć mechanoreceptory, termoreceptory, chemoreceptory oraz receptory bólu, które rozmieszczone wewnątrz torebki stawowej i więzadłach warunkują prawidłowe skoordynowane działanie mięśni w obrębie stawu.

Stabilizacja

Normalne funkcjonowanie stawu skokowego jest potrzebne do prawidłowego chodu oraz niezbędne podczas wykonywania większych wysiłków fizycznych. Współpracuje w tym działaniu z mięśniami. Do najważniejszych należy ścięgno Achillesa, utworzone przez mięśnie grupy tylnej goleni. Ma ono za zadanie stabilizowanie stawu skokowego podczas chodu, biegania oraz skakania. Dodatkowo przez swój przyczep na pięcie pomaga unieść się na palcach. Od przodu stabilizacja przez pasma piszczelowe przednie, pozwala na uniesienie stóp do góry. Ostatnim, ale równie ważnym stabilizatorem czynnym jest mięsień piszczelowy tylny, który zachodzi aż na część podeszwową stopy i utrzymuje prawidłowy łuk stopy niezbędny do prawidłowego chodu.

Back to Top