Polityka i Prawo

W każdym stawie końce kości, które poruszają się względem siebie są chronione przez wysoko wyspecjalizowana tkankę, która ma na celu umożliwienie odpowiedniego poślizgu kości względem siebie oraz amortyzowanie wstrząsów. Jednym z głównych problemów związanych z chrząstką jest fakt, iż nie jest ona unaczyniona, w ten sposób odżywienie chrząstki zachodzi w znacznym stopniu dzięki płynowi stawowemu i w znacznie mniejszym stopniu od strony kości. W momencie odciążenia chrząstka zasysa płyn jak gąbka, zaś w obciążeniu zostaje on wyciśnięty. Jeżeli dojdzie do uszkodzenia chrząstki, to w przeciwieństwie do kości posiada ona znikome systemy naprawcze. Chrząstka jest na tyle szlachetną tkanką, że raz uszkodzona nie ulega odbudowaniu, jedynie może pojawić się na jej miejscu tkanka chrząstkopodobna.

Degeneracja chrząstki

Degeneracja chrząstki jest obecne problemem obejmującym całe społeczeństwo. Najczęściej pojawia się po 40 roku życia, jednakże może występować u osób znacznie młodszych. W takim przypadku jest wynikiem urazu bądź sumujących się obciążeń, które powodują nadmierny docisk powierzchni stawowych. Najczęstsze uszkodzenia są spotykane u sportowców, gdzie dochodzi do bezpośredniego uderzenia w staw kolanowy. Dotyczy to zarówno gier zespołowych jak i sportów walki.

Przyczyny urazów chrząstki stawowej

Główną przyczyną powstawania urazów chrząstki stawowej są urazy najczęściej związane z uszkodzeniem łąkotek lub więzadeł. Może też wynikać z niestabilności stawu kolanowego. Do jej uszkodzenia może dojść również podczas złamań śródstawowych kolana oraz jego stłuczeniach. Degradacja chrząstki jest także zauważalna w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych czy chorób reumatycznych. Jednakże jednym z najważniejszych problemów przyczyniających się w znacznym stopniu do uszkodzenia chrząstki stawowej jest nadwaga. Wszystkie uszkodzenia chrząstki stawowej stanowią bardzo duży problem terapeutyczny. Zwracając uwagę, iż chrząstka nie przejawia procesów gojenia należy w jak najwcześniejszym okresie wprowadzać leczenie rehabilitacyjne, które umożliwi odpowiednią kompensację. W pierwszej kolejności powinno się skorygować ustawienie kończyny, które może powodować nadmierny ucisk powierzchni chrzęstnych. Do tego rodzaju zaburzeń możemy zaliczyć koślawość czy szpotawość kolan oraz wszelkiego rodzaju mikrourazy prowadzące do destrukcji chrząstki.

Objawy

Podczas uszkodzenia chrząstki stawowej może dojść do wystąpienia szeregu objawów. Niektóre z nich są niewielkie, zaś inne mogą być maskowane przez uszkodzenie innych struktur stawu kolanowego. Jeżeli występuje ból, to jest on wynikiem uszkodzenia innych struktur, z racji, iż chrząstka nie jest unerwiona. Dodatkowo może wystąpić wysięk lub krwiak w stawie, który powinien być niezwłocznie usunięty. Jest on wywołany zapaleniem błony maziowej stawy kolanowego. W celu zdiagnozowania zmian w obrębie stawu kolanowego wykonywane jest badanie radiologiczne, które w początkowych fazach nie pokazuje żadnych zmian, zaś w późniejszym stadium ujawniają się zmiany zwyrodnieniowo-zniekształcające. Stopnień uszkodzenia chrząstki stawowej jest jedynie możliwy podczas badania artroskopowego, które również umożliwia odpowiedni dobór metody leczenia.

Leczenie

Formy leczenia operacyjnego znalazły bardzo duże zastosowanie w leczeniu uszkodzeń chrząstki stawowej. Noszą one nazwę działań reperacyjnych. Jedną z metod jest przeczep autologiczny. Polega on na pobraniu komórek chrzęstnych od pacjenta, namnożeniu ich w warunkach laboratoryjnych i wszczepieniu ich w miejsce uszkodzenia. Szerokie zastosowanie znalazła również plastyka mozaikowa. Ma ona na celu odciążenie zbyt przypartych powierzchni stawowych. W miejscu usunięcia wprowadza się walec chrzęstny pobrany z innych stawów. Innym, równie znanym zabiegiem jest osteotomia. Zabieg ten polega na przecięciu kości i zespoleniu jej w nowym ustawieniu. Jedynym warunkiem jest zmiana osi obciążenia powierzchni stawowej. W zaawansowanych zmianach stosuje się endoprotezy.