Polityka i Prawo

Zespół cieśni nadgarstka jest schorzeniem powstającym, na tle wykonywanej pracy zawodowej. Jest chorobą cywilizacyjna występującą u 1 % ludzi, stanowczo częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Pomimo iż może występować w każdym wieku i dotyczyć obydwu rąk, znaczny wzrost zachorowalności odnotowuje się po 50 roku życia i częściej zmiany obejmują dłoń dominującą. Należy ona do grupy neuropatii, ponieważ dochodzi w niej do mechanicznego uciśnięcia nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka.

Kto jest narażony?

Najczęściej dotyczy tej grupy zawodowej, gdzie często wykonywana jest praca dłoni bez podparcia w okolicy łokci. Mogą to być na przykład osoby często piszące na klawiaturze komputera, bądź pracownicy fizyczni wykonujący precyzyjne ruchy dłońmi. Wśród innych czynników wpływających na wystąpienie zespołu cieśni nadgarstka można wyróżnić cukrzycę, choroby nerek, ciążę, choroby stawów, alkoholizm oraz otyłość. Jako że zespół cieśni nadgarstka rozwija się w wyniku przeciążenia mięśni zginaczy nadgarstka, do przyczyn jego powstawania możemy zaliczyć uprawianie sportu, takiego jak tenis, squash czy badminton. Dodatkowym czynnikiem ryzyka wystąpienia cieśni nadgarstka jest długotrwałe narażanie organizmu na wibracje, dotyczy to głównie osób pracujących z młotem pneumatycznym. Mniejsze bądź większe nasilenie objawów występuje w każdej z wyżej wymienionych grup ryzyka.

Przyczyny

Patologiczne podłoże tej choroby wiąże się ściśle z budową anatomiczną stawów nadgarstkowych. Według budowy anatomicznej potocznie zwany „nadgarstek” jest składanką ośmiu kości, które są ze sobą ściśle połączone więzadłami. Wszystkie razem ograniczają pewien tunel, określany mianem kanału nadgarstka. Przebiegają w nim bardzo ważne struktury, takie jak nerwy, naczynia oraz ścięgna mięśni zginających palce. Jeżeli przestrzeń ta, z różnych przyczyn ulegnie zwężeniu, najczęściej w wyniku przeciążenia przechodzących ścięgien, które w zamian obrzękają zwężając tunel nadgarstka. W wyniku tego dochodzi do ucisku na struktury zawarte w tunelu. Jednak największe objawy odczuwamy podczas ucisku na nerw pośrodkowy. Najpierw dochodzi do zaburzenia odżywiania nerwu co w konsekwencji powoduje wtórne zasinienie i nasilenie objawów.

Objawy

Początkowe objawy, nie są bardzo charakterystyczne. Jedynie ruch jest w stanie wywołać ból, taki jak prowadzenie samochodu lub mycie naczyń. Dodatkowo ból nasila się w nocy, szczególnie podczas uniesienia ręki do góry. Dopiero w późniejszych fazach pojawia się także w spoczynku. Może promieniować do przedramienia oraz barku, powodując nawet zniesienie czucia w obrębie pleców. Oprócz bólu mogą występować parestezje, opisywane jako uczucie mrowienia lub drobnych, wibracyjnych igiełek w okolicy palców. Najbardziej charakterystyczną cechą jest osłabienie mięśni w obrębie dłoni. Ujawnia się to w momencie niemożności otworzenia słoika czy pisania na klawiaturze. Niezmiernie wymiernym objawem jest brak możliwości utrzymania przedmiotów w ręce. Warto podkreślić, iż drętwienie nigdy nie obejmuje małego palca.

Leczenie

Wczesne leczenie zespołu cieśni nadgarstka obejmuje witaminoterapię, a dokładniej przyjmowanie witaminy B6 oraz stosowanie leków przeciwzapalnych. Leczenie farmakologiczne powinno być wspomagane działaniami rehabilitacyjnymi, głównie z zakresu fizykoterapii. Jeżeli stan ulega pogorszeniu zaleca się unieruchomienie nadgarstka i jego usztywnienie w takiej pozycji, która zabezpiecza nerw przed uciskiem. Dodatkowo zabronione jest wykonywanie tych ruchów, które spowodowały przeciążenie nadgarstka. Jeżeli leczenie zachowawcze nie jest wystarczające, a objawy nasilają się podejmowana zostaje decyzja o leczeniu operacyjnym w celu uwolnienia nerwu.

Zapobieganie

W celu zapobiegnięcia wystąpienia zespołu cieśni nadgarstka trzeba stosować pewne zasady podczas wykonywania pracy lub uprawiania sportu. Po pierwsze należy dobrze rozgrzać dłonie i nadgarstki przed rozpoczęciem pracy. Ponadto niezmiernie ważne jest robienie przerw, wystarczająco długich, aby uzyskać rozluźnienie i odpoczynek ręki. Wskazane jest unikanie powtarzalnych ruchów w obrębie nadgarstka, jeżeli jest to tylko możliwe. Jednakże głównym czynnikiem zapobiegawczym będzie odpowiednie zorganizowanie swojego stanowiska pracy. W przypadku pracy przy komputerze, należy odpowiednio dostosować wysokość siedzenia i stołu, w taki sposób by otrzymać stabilizację w okolicy łokcia.